Saturday, October 24, 2009

मरण इतके सुंदर असू शकते........



आजकाल अमेरिकेत सगळीकडे फ़ॉल कलर्स दिसत आहेत. आपण सगळेच नेहेमी ही रंगांची उधळण बघतो. एका लेखकाने हे सुंदर रंग बघून म्ह्टले आहे "मरणही इतके सुंदर असू शकते". हे वाचल्यापासून दर फॉल सिझनला मला हे त्यांचे वाक्य आठवते. किती नेमके वर्णन त्यांनी केले आहे.

अमेरिकेत आल्यापासून गेली ८-१० वर्षे मी हे झाडांनी केलेली रंगांची उधळण बघत असते. दर वर्षी तीच झाडे, पण वेगळी वाटतात. अस्पेन, बीच, मेपल, बर्च, गम ट्रीज. ऒक ही त्यातली काही झाडे ऒळखीची झाली आहेत. बर्निंग बुश ही खूप छान दिसतात एकदम लाल भडक. नेहेमी हिरव्या रंगांची कुठलीतरी छटा दाखवणारी ही झाडे आत्ता मात्र कधी पूर्ण पिवळे , कधी एकाच झाडावर हिरवी पिवळी व केशरी पाने, कधी पूर्ण झाड केशरी अशी वेगवेगळी दिसतात. एव्हरग्रीन सारखी झाडे मात्र हटवादीपणाने आपला हिरवा रंग सोडायला तयार नसतात ऑक्टोबर दुसर्‍या आठवड्यापासून हे रंग दिसायला लागतात. साधारण २ आठवडे ही रंगांची उधळण आपल्याला दिसते. हे दिवस थोडेफार इकडे तिकडेही होतात. त्यानंतर या झाडांचे एकदम खराटे होतात आणि थंडी आली असे जाणवायला लागते.
स्प्रिंग मध्ये झाडांना पालवी आल्यापासून ते उन्हाळा संपेपर्यंत या झाडांची पाने हिरवीगार असतात. तेव्हा पानांचे क्लोरोफिल, सूर्यप्रकाश व पाणी यांच्या सहाय्याने जोमाने अन्न बनविण्याचे काम चालू असते. या वेळेस सुद्धा पानात इतर रंग असतात पण ते क्लोरोफिल च्या मुळे लक्षात येत नाहीत. हिरवा रंग प्रॉमिनंट असतो. उन्हाळा संपला की दिवसाची लांबी कमी होते, सूर्यप्रकाश कमी होतो व हळूहळू फोटो सिंथेसिस पण कमी होते. मग हिरवा रंग मागे पडतो व इतर रंग डोकावतात व शेवटी आपले अस्तित्व दाखवतात. गाजर, केळी, बीट यांचे रंग जसे काही रंगद्रव्यांमुळे बनतात तसेच हे. हे रंग कधी कमी तर कधी जास्त दिसतात. २ आठवड्यात सगळी पाने गळून जातात. मला नेहेमी वाटते हा रंगांचा सिझन चांगला १-२ महिने चालावा. पाउस, उन्हाचे प्रमाण या दोन्हींचा रंगांवर परिणाम होतो. या खाली पडलेल्या पानंचे चांगले खत तयार होते.

इथले टूरिझम डिपार्ट्मेंट या रंगपंचमीचा फायदा घेतल्याशिवाय कसे रहाणार? नॉर्थ ला आधी फॉल येतो. ठिकठिकाणच्या फॉल कलर्स च्या जाहिराती येतात व टूर्स निघतात. कलर्स किती आले आहेत याचे अपडेट इंटरनेट वर उपलब्ध असतात. स्टेट पार्क्स, नॅशनल पार्क्स व काही सिनिक रूटस खरोखर सुंदर आहेत.

स्मोकी माउंटन एरिया मस्त दिसतो या दिवसात. डोंगरावर तिथे भरपूर झाडी आहे. त्यात वेगवेगळ्या रंगांचे
मिश्रण मस्त दिसते. मेन मध्ये अकेडिया नॅशनल पार्क पण या सिझनसाठी प्रसिद्ध आहे.





काही पार्क मध्ये अगदी स्लो स्पीड चा एखादा रोड बनवतात ज्यात दोन्ही बाजूला कलर फुल झाडे असतात. पिवळ्या रंगाचा प्रकाश पडला आहे असे वाटते. मंडळी आपली फोटोग्राफीची हॊस भागवून घेतात. अर्थात फोटॊ काही प्रत्यक्ष दृष्याला न्याय देउ शकत नाहीत. लेकच्या बाजूला प्रतिबिंबामुळे मस्त व्ह्यू दिसतो. आम्ही बर्‍याच ठिकाणी जातो कलर्स बघायला. घराच्या आसपास पण खूप छान रंग दिसतात.

भारतात हिमाचल प्रदेशात थोडेफार रंग दिसतात. बाकी पानगळ म्हणजे पाने वाळतात आणि पडतात कारण आपल्याकडे तापमानात खूप फरक नसतो. यु के मध्ये पिवळा रंग जास्त दिसतो. आजकाल हिंदी सिनेमात बर्‍याच वेळा फॉल कलर ची बॅकग्राउंड वापरतात. त्यामुळे बर्‍याच लोकांना ते माहित झाले आहेत. इथली काही छोटी मुले या पानांमध्ये मनसोक्त खेळताना दिसतात. काही मंडळी पाने वाळवून वॉल हॅंगिंग बनवतात.

अशा या ’जाता जाता’ आपल्याला ’रंगांचा नजराणा’ देणार्‍या झाडांचे मनापासून धन्यवाद.

Wednesday, October 21, 2009

गुगल इट

गुगल हे सर्च इंजिन आपल्या समोर जन्मले आणि बघता बघता इतके मोठे, महत्वाचे झाले कि ’गुगल इट’ हे क्रियापद डिक्शनरी मध्ये समाविष्ट झाले. असे आहे काय या गुगलमध्ये कि त्याने मायक्रोसॉफ्ट ला पण मागे टाकले. तुम्ही, आम्ही सगळे आता इंटर नेट वर सतत वापरत असतो. एखाद्या गोष्टीची माहिती हवी असेल तर आपण पटकन ती गुगल वर सर्च करतो आणि गंमत म्हणजे पहिल्या ४-५ लिंक्स मध्येच आपल्याला हवी ती माहिती मिळते. इतरही सर्च इंजिन्स आहेत पण यावर पटकन माहिती मिळते. मला वाटते ही ’पटकन माहिती मिळणे’ यामुळे गुगल प्रसिद्ध झाले आहे.

स्टॅन्फोर्ड युनिव्हर्सिटीत पी एच डी करणारे दोन स्टुडंटस. त्यांचा रिसर्च होता डिजिटल लायब्ररी वरती. तो करता करता त्यांनी इंटर नेट वरच्य़ा लिंक चा किंवा बॅक लिंक चा अभ्यास केला आणि तो करता करता त्यांच्या डोक्यात या सर्च इंजिन ची आयडिया आली. इंटरनेट वर भरपूर माहिती साठवलेली असते. त्यातून ’हवी ती’ आणि”हवी तेवढीच’ पुरवण्याचे काम हे सर्च इंजिन करते. आधीची सर्च इंजिन्स त्या शब्दाच्या ऑकरन्सेस ला महत्व देत असे ( किती वेळा तो शब्द आला). या मुलांनी मात्र लिंकच्या महत्वानुसार त्यांना क्रमवारी दिली आणि लोकांना लिंक्स पुरवल्या. (एखाद्या शब्दाला कुठल्या व किती लिंक्स जोडलेल्या आहेत) शिवाय सिमिलर पेजेस पण द्यायला सुरूवात केली. ही व अशी मुले खरी आजकालची आयडॉल्स.

आता तुमच्या रोजच्या जीवनातील कोणताही प्रश्न असो, त्याची माहिती गुगल तुम्हाला लगेच पुरवते. रिझर्वेशन, पर्यटन, ऒषधे, आजाराबद्द्ल माहिती, पुस्तके, गाण्यांच्या साइटस, सिनेमा, शेतीबद्दल, खगोलशास्त्र, सायन्स, कुठलाही विषय घ्या ...................सगळे एका क्लिक वर तुम्हाला मिळते.

पुर्वॊ एखाद्या गोष्टीला खूप वेगवेगळे ऑपशन्स आले की मला वाटायचे कशाला एवढे लोक एकच गोष्ट करण्यात वेळ घालवतात. पण त्यामुळे कॉंपिटीशन वाढते आणि ग्राहकांचा फायदा होतो. आता मायक्रोसॉफ्ट चे सर्च इंजिन असताना कशाला गुगल हवे ..पण त्यामुळे आपला फायदा झाला आहे. याहू मेल पेक्षा जी मेल नी वेगळे फ़िचर्स आणले लगेच याहू मेल मध्ये बदल झाला आणि त्यांची सर्व्हिस सुधारली. गुगल अर्थ, गुगल मॅप्स ही सॉफ्ट्वेअर्स तर तुम्हाला ठिकठिकाणी फिरवून आणतात आणि प्लानिंगला मदत करत्तात. गुगल मॅप्स तर फारच अफलातून प्रकार आहे. तुम्हाला जिथे जायचे ते सगळे आधीच तुम्ही व्हरट्यूअली बघू शकता.

एखाद्या व्यक्तीची लोकप्रियता ठरवायला आजकाल त्या व्यक्तिच्या गुगल हिटस बघितल्या जातात. अजून काय पाहिजे?

गुगल त्याच्या लोगो मध्ये अधून मधून वेगळी डिझाइन्स प्रेझेंट करते जसे २ ऑक्टोबरला गांधींचे चित्र....महत्वाची व्यक्ति किंवा दिवस हे त्या लोगोत दाखवले जाते. अशा लोगोज साठी ही साईट पहा

तेव्हा आता म्हणायला हरकत नाही जय हो गुगल..

Monday, October 12, 2009

आमची शुभेच्छापत्रे....

दिवाळी २००९ साठी आपणा सर्वांना शुभेच्छा.

चित्रावर क्लिक केल्यास मोठे दिसेल.

आपल्याकडे दर सणाला शुभेच्छा पत्रे पाठवायची पद्धत आता रूळली आहे. विशेषतः नेट वरून आपल्या मित्र मॆत्रिणिंना शुभेच्छा देण्याचे काम खूप सोपे झाले आहे. बरे नुसत्या शुभेच्छा देण्याऎवजी त्याबरोबर छान चित्रे, ऍनिमेशन व बरोबर एखादी ध्वनिफित असे रेडिमेड पॅकेज अनेक साइटस वर उपलब्ध झाले आहे. विनामूल्य तयार ग्रीटींग कार्डस देणार्‍या अनेक साइटस उपलब्ध आहेत.

आम्ही गेली काही वर्षे नियमाने दर सणाला आपले शुभेच्छापत्र तयार करत आहोत. मजा येते. अमेरिकेत राहताना कधी इथल्या गोष्टी आपल्या सणांबरोबर जोडतो तर कधी नुकत्याच केलेल्या ट्रीपचे फोटॊ वापरतो. आपलेच फोटो व आपल्याच चार ऒळी. पूर्वी युनिकोड नसताना जरा जास्त कसरत करावी लागे. वर्ड, पेंट ब्रश व ड्रॉईंग ची टूल्स वापरायची चांगली सवय झाली. एवढे करून बरीच मंडळी ग्रीटींग्ज बघतही नाहीत..इतक्य़ा लोकांची ग्रीटींग्ज असतात सगळे कुठे डाउनलोड करून वाचणार पण आता बर्‍याच लोकांच्या चांगल्या प्रतिक्रिया येउ लागल्या आहेत. आता मुद्दाम वाचतात. त्या सगळ्यांचे धन्यवाद.

गेल्या २-३ वर्षातील शुभेच्छापत्रे पुढील लिंक वर दिसतील.
गेल्या काही वर्षातील शुभेच्छापत्रे

Wednesday, October 7, 2009

गुरू-शिष्य परंपरा.कॉम -

आपल्याकडे गुरू-शिष्य परंपरेला फार महत्व आहे. एखादी कला, विद्या शिकायची असल्यास गुरू लागतोच. गुरूविण कोण दाखविल वाट? असे म्हटलेच आहे. नुसती पुस्तके वाचून किंवा कुणाचे पाहून विद्या मिळवता येत नाही. नाहीतर सगळ्या शॆक्षणिक संस्था बंद पडल्या असत्या. एकलव्य असतो पण एखादाच.

या सगळ्यावर एक चांगला उपाय आता इंटरनेट ने दिला आहे. पाश्चात्य देशात बर्‍याच कॉलेजेस मध्ये अभ्यासाच्या नोटस इंटर नेट वर फार पूर्वीपासून उपलब्ध आहेत. परिक्षा सुद्धा ऒनलाइन देण्याची सोय असते. घरी बसून, नोकरी सांभाळून तुम्ही अभ्यास करू शकता. ड्रायव्हिंग चे कष्ट, त्रास व ताण वाचतो. पेट्रोल बचत होते ती वेगळीच.

काही दिवसापूर्वी पुण्यातल्या पेपर मध्ये या डिस्टन्स लर्निंग बद्दल माहिती आली होती. अगदी खेड्यातल्या मुलांना या गोष्टीचा फायदा होइल हे दाखवून दिले होते. अशा शिक्षणासाठी बर्‍याच माहितीपूर्ण साइट्स ही लोकांनी बनवल्या आहेत. या डिस्ट्न्स लर्निंग साठी एक कॉम्प्युटर, इंटरनेट व वेब कॅम ची गरज आहे. वीज पुरवठा चांगला असणे आवश्यक आहे.

आता ग्लोबलायझेशनमुळे मंडळी जगभर पसरली आहेत. बाहेर देशात तिथल्या कला (आणि बरेच काही) शिकता येतात पण शेवटी जेव्हा आपल्या कडील (इंडिअन) एखादी गोष्ट शिकायची म्हटले की प्रश्न पडतो. साधारण मोठ्या शहरात गाणे, नृत्य व वादन याचे क्लास असतात पण बर्‍याच वेळा राहते घर व क्लासची जागा लांब असते. ड्रायव्हिंग मध्ये फार वेळ जातो. आता ब्लूमिंग्टन सारखे छोटे गाव असले तर हा प्रश्न फारसा येत नाही. बर्‍याच घरात आई व वडील दोघेही नोकरी करतात त्यामुळे घर, नोकरी व शाळेचा अभ्यास संभाळून मुलांचे क्लासेस संभाळणे फार अवघड जाते. वीक एण्ड त्यात जातो.

आजकाल इंटरनेट चा वापर करून गाणे, पेटी/कुठलेही वाद्य व नृत्य शिकता येते. तुम्हाला त्या त्या विषयातले नामवंत मार्गदर्शक मिळतात. आणि वन ऑन वन ट्रेनिंग मिळते. अजून काय पाहिजे? आता यात थोडे ड्रॉबॅक्स येतात पण ते हळूहळू कमी होत आहेत. गाणे शिकणे सोपे आहे कारण त्यात मेनली आवाज ऎकू येणे महत्वाचे असते. समोरची व्यक्ती दिसली नाही तरी चालते त्यामुळे वेब कॅम हा एक फॅक्टर कमी होतो. थोडासा लॅग येउ शकतो पण त्याची सवय होते. भारतात बर्‍याच वेळा वीज जाणे, नेट मध्ये व्यत्यय हे प्रॉब्लेम्स येउ शकतात पण ते हळूह्ळू कमी होत आहेत. इंटरनेट स्पीड कधी मॅच होत नाही. हे सगळे अधून मधून उदभवणारे प्रश्न असतात. शिकणारा व शिकवणारा यांच्या मध्ये ते अडथळा ठरू शकत नाहीत कारण त्यांना मनापासून शिकायचे असते.

या सगळ्या गोष्टी शिकतान अजून एक गोष्ट लक्षात घ्यावी लागते ती म्हणजे वेळेचे गणित. भारत व अमेरिका, मिडल इस्ट, जपान, ऑस्ट्रेलिया या सगळ्या ठिकाणच्या वेळा व टाइम झोन लक्षात घ्यावे लागतात. एका ठिकाणी सकाळ तर दुसरीकडे संध्याकाळ तर तिसरीकडे अजून वेगळी वेळ. या वेळेनुसार क्लासची वेळ ठरवावी लागते. आमच्या घरात माझी मुलगी व नवरा दोघेजण या सोईचा उपयोग करून आपापले छंद जोपासत आहेत.

काही दिवसांनी एअरपोर्ट वर जशी वेगवेगळी घड्याळे लावलेली असतात तशी भारतातल्या क्लासमध्ये लावावी लागतील आणि एकाच ठिकाणाहून जगभरातली लोक आपल्याला हवी ती कला भारतातल्या गुरूंकडून शिकू शकतील. हा दिवस फार दूर नाही. यालाच गुरू-शिष्य-परंपरा डॉट कॉम म्हणायला हरकत नाही असे वाटते.

Saturday, October 3, 2009

अलास्का - भाग ३

द लास्ट फ़्रंटिअर-
ग्लेशिअर बे नॅशनल पार्क, केचिकन व व्हिक्टोरिआ

ग्लेशिअर बे नॅशनल पार्क हे या क्रूज मधले सगळ्यात जास्त इंटरेस्टिंग टिकाण होते. या पार्क मध्ये १६ टायडल वॉटर ग्लेशिअर्स आहेत. ती सगळी इथल्या बे ला मिळतात. इथे जाणार्‍या क्रूज बोटींचा व छोट्या बोटींचा कोटा ठरलेला आहे. आतले प्राणी, मासे, पक्षी यांची विषेश काळजी घेतली जाते. वेगळ्या लांबीची व रूंदीची ही ग्लेशिअर्स आहेत. या भागात स्नो भरपूर पडतो. तो एकावर एक साठत जातो व ग्लेशिअर्स तयार होतात. ग्रॅव्हिटी, डोंगराचा उतार व आतले पाण्याचे प्रमाण यामुळे ही ग्लेशिअर्स पुढे सरकतात. अर्थात समोरून बघताना ती पुढे येताना दिसत नाहित कारण त्याचा स्पीड तसा कमी असतो. मी एवढी ग्लेशिअर्स या ट्रीप मध्ये पाहिली तरी अजून ती पुढे सरकतात असे खरे वाटत नाही.

या ग्लेशिअर बे च्या सुरूवातीला रेंजर चे ऑफिस आहे. २५०-३०० वर्षापूर्वी या बे च्या सुरूवातीपर्य़ंत म्हणे बर्फाची भिंत होती(फार जुनी गोष्ट नाही) ग्लेशिअर्स च्या रिट्रीव्हल मुळे ती मागे सरकत आता ६०-६५ मॆल मागे गेली आहे. सकाळी ६ वाजता छोट्या बोटीतून रेंजर्स क्रूज शिप वर आले. दोन्ही बोटींचा स्पीड साधारण १० नॉटस होता. चालू बोटीत शिडी टाकून ते चढले. इंटरेस्टींग!! सकाळी लोकांच्या प्रश्नांना त्यांनी उत्तरे दिली. आणि माहिती पण सांगितली. नंतर पी ए सिस्टीम वरून आवश्यक ती कॉमेंटरीही दिली. तिथे पोचेपर्यंत दोन्हीकडे धबधबे, स्नो कॅप वाले डोंगर आणि खाली उतरलेले ढग साथीला होतेच.

मार्जारी ग्लेशिअर समोर बोट बराच वेळ थांबवली. आमची केबिन मिडशिप वर असल्याने अगदी समोर होती. (बाल्कनीचे पॆसे वसूल) ग्लेशिअरच्या बर्‍याच जवळ बोट उभी केली होती. खूप फोटो झाले. हे ग्लेशिअर २५०फूट उंच आहे(पाण्यावर) असे वाटत नव्हते. इथे उंचीचा अंदाज येत नाही. सुंदर निळ्या रंगाची झाक या ग्लेशिअर ला आहे. अधून मधून भेगा दिसतात. बरेच सुळके दिसतात पाठीमागे एवढी मोठी हिमनदी आहे हे खरे वाटत नाही. पण एकदा कल्पना आली की अरे बापरे! असे होते. माझी कन्या रास असल्याने माझ्या मनात आलेला एक विचार मी लगेच नवर्‍याच्या पुढे मांडला की हे सगळॆ एकदम पुढे सरकायला लागले तर? त्याने नेहेमीप्रमाणे हसून घालवले पण नंतर दुपारी मला रेंजर प्रेझेंटेशन मध्ये त्याचे उत्तर मिळाले. ग्लेशिअर कडे बघत असताना मध्येच एकदा एक बर्फाचा कडा ढासळला व पाण्यात पडला. याला काव्हिंग म्हणतात. त्यामुळे बहुतेक सगळी ग्लेशिअर्स रिट्रीट होतात. आजुबाजूला डोंगर असल्याने इथे तो आवाज खूप घुमतो. हे पुढचे कडे केव्हा पडतील हे नकी नसते. कधी खूप वेळ काहीच दिसत नाही. आम्ही तिथे असेपर्यंत २-३ वेळा तरी हे दृष्य पाहिले. बरोबर वहात आलेली माती दगड, झाडे, एखादा प्राणी सगळे पाण्यात पडते. (कॉम्प्रेस्ड मॊड मध्ये असते हे सगळे) हा बर्फ खाली पडल्यावर बरेच लांबवर पाणी येते त्यामुळे बोट अगदी जवळ नेत नाहीत. खाली पडलेले बर्फाचे तुकडे वर उडतात. हे बाहेर पडलेले पाणी मळके दिसते. आम्ही केबिन मधूनच पहाणे सुरूवातीला पसंत केले कारण खूप गार होते. अधून मधून चहा, चकली, वडी असे चालू होते. गरम चहा मस्ट होता. अर्ध्या तासाने बोट पूर्ण ३६० डिग्रीमध्ये वळवली. त्यामुळे दुसर्‍या बाजूचा व्ह्यू दिसला.

याच्या शेजारीच ग्रॅंड पॅसिफिक ग्लेशिअर होते ते इतके काळे दिसत होते कि ते ग्लेशिअर आहे हे खरेच वाटत नव्हते याला कारण म्हणजे वाटेतले खडक, त्याचा चुरा इतका मिक्स झाला आहे की ते एकदम मळकट दिसते. हे ग्लेशिअर कॅनडा व अमेरिका अशा दोन्ही देशांमधून जाते.

नंतर आम्ही बोटीच्या वर गेलो ( एकदम टॉप डेक). थोडासा पाउस येउन गेला होता. हवा एकदम स्वच्छ होती. वर गेल्यावर एकदम पूर्ण ३६० डिग्रीज व्ह्यू दिसतो त्यामुळे या गोष्टी भव्य दिसतात. परत फोटोग्राफी. सगळे जण निःस्तब्द्ध होते व फोटो काढत होते. त्यानंतर आमची बोट जॉन हॉपकिन इनलेट समोर थांबवली. हे ग्लेशिअर म्हणे रोज ५-६ फूट सरकते आणि गेल्या १०० वर्षात बरेच मागे गेले आहे(वितळले आहे). कॅप्टनने अनाउन्स केले "हे ग्लेशिअर बघून घ्या अजून काही वर्षानी ते बरेच मागे जाईल”. नंतर परत गरम पेय हातात घेउन डायनिंग हॉलमधून ग्लेशिअर च्या खाली दिसणारे पाण्याचे प्रवाह, भेगा हे सगळे बघितले. एवढ्या २५००-३००० लोकांनी व्यवस्थित सगळ्या गोष्टी पाहिल्या ना धक्काबुक्की ना मारामारी. धन्य ते मॅनेजमेंट आणि प्लॅनिंग.

अलास्का मध्ये खूप ग्लेशिअर्स आहेत. त्यातले हबार्ड(नॅशनल जिऑग्राफिक चा फाउंडर व पहिला प्रेसिडेंट) ग्लेशिअर सगळ्यात लांब व रूंद आहे. ७६ मॆल लांब व फेस ५-६ मॆल आहे. अर्थात त्यामुळे फार जवळ मोठ्या बोटी नेत नाहीत. कारण काव्हिंग नंतर खूप पाणी तयार होते. अर्थात छोट्या बोटी अगदी जवळ घेउन जाणारे महाभाग ही आहेतच. हे ग्लेशिअर चक्क पुढे पुढे सरकत आहे आणि वाढत आहे. त्याच्यावर सायंटिस्ट नजर ठेवून आहेत. मी अलास्काहून परत आल्यावर याचे वेगवेगळ्या वेळचे फोटो पाहिले आणि हवाईला जाण्यापूर्वी बघितलेल्या व्होल्कॅनो च्या फोटोंची आठवण झाली. तिथे लाव्हा ऍक्च्युअल पुढे सरकताना दिसतो म्हणून आपल्याला तो वहातो असा फील येतो. ग्लेशिअर्स चे वर्षभरानंतरचे फोटो पाहिले की त्याची हालचाल स्पष्ट कळते. ज्या लोकांना पहिल्यांदा हे सगळे कळले असेल त्यांना काय वाटले असेल? जॉन म्यूर त्याची ग्लेशिअल थिअरी तपासायला अलास्का पर्यंत आला होता. त्याची योसेमिटी बद्दलची थिअरी तशी पटते. कॅप्टन कुक चे नाव पण खूप ठिकाणी आहे पण त्याआधी ज्या लोकल्स ना हे समजले असेल त्यांच्या पचनी पडायला जरा अवघड गेले असेल. दुसरी एक गोष्ट मनात आली हवाई मध्ये लाव्हा समुद्राला मिळतो आणि तिथे नवीन जमीन तयार होते, अलास्का मध्ये बर्फ पाण्यात मिसळतो आणि समुद्राचे पाणी वाढते अशा तर्‍हेने निसर्ग दोन्हीचा बॅलन्स तर ठेवत नसेल. (जमीन व पाणी किती प्रमाणात तयार होतात याचा काही मला अंदाज नाही)

दुपारी रेंजरचे प्रेझेंटेशन पाहिले. रेंजर एमिली ने फार छान प्रेझेंटेशन दिले. तिच्याकडचे फोटॊ कलेक्शन अप्रतिम होते. ती तिथेच रहात असल्याने जे काही पूर्ण सूर्यप्रकाशात तिने फोटो काढले होते ते फार सुंदर होते. असे दिवस फार कमी असतात. ’द कॉल ऑफ द वाइल्ड’ ही अतिशय योग्य कविता तिने वाचून दाखवली. फार सुंदर कविता आहे. या पार्क मध्य नोकरी करणे धाडसाचे आहे. ज्याला खरी विल्डरनेस ची आवड आहे तोच करू शकेल. तिने ग्लेशिअर बद्द्ल बरीच माहिती सांगितली. पाण्याचा या ग्लेशिअरच्या पुढे सरकण्यात मोठा वाटा आहे. ग्लेशिअर च्या वरती थोडे पाणी तयार होते सूर्याच्या उष्णतेमुळे हे पाणी फटीतून हळूहळू आत झिरपते व शेवटी तळातून बाहेर पडते अशी चक्क आत एकेमेकांना जोडलेली पाण्यासाटी व्यवस्थित सिस्टीम तयार होते. एकदा काहीतरी मधे अडकून हे सगळे पाणी आतच राहिले त्यामुळे खालचा बर्फ वितळायला लागला व ग्लेशिअरचा मोठा भाग तळापासून सुटला आणि पाण्याला मिळाला त्यामुळे लोकांची धावपळ झाली व त्यांचे बरेच नुकसान झाले हे ऎकल्यावर माझ्या सकाळच्या शंकेचे निरसनही झाले( कन्या राशीला बरोबर शंका येतात असे म्हणायला हरकत नाही). दुपारी सगळे रेंजर्स परत गेले. त्यानंतर व्हेल्स बघितले. अगदी बॊटीच्या जवळून पॅरलल चालले होते. डॉल्फिन्स ही बरेच दिसले इतर पक्षी ही दिसत होते. एखाद्याला व्हेल दिसला की तो ओरडायचा मग सगळ्यांच्या माना तिकडे. असे दृष्य खुपदा दिसे व त्यावर बरेच विनोद ही घडत. एकदा वर जाउन कॅप्टनची केबिन व ब्रिज बघून आलो. तिथेही काही मराठी नावे पाहून बरे वाटले.

संध्याकाळी बोटीवर शॉपिंग केले रोज काहीतरी वेगळा सेल लावत. दुसर्‍या दिवशी सकाळी केचिकन ला स्टॉप होता. केचिकन ला सालमन कॅपिटल म्हणतात. इतका इथे सालमनचा व्यापार चालतो. इथे येण्यापूर्वी मला सालमन मध्ये भरपूर ऒमेगा-३ असते व ४०० डि वर १२ मि बेक केला की तो छान बेक होतो एवढीच माहिती होती. इथे आल्यावर अजून या माहितीत भर पडली. सालमन फिश ऍटलांटिक व पॅसिफिक मध्ये दोन्हीकडे आहेत. सालमन फ्रेश पाण्यात जन्मतात नंतर ते खार्‍या पाण्यात जातात. साधार्ण लाईफ स्पॅन ५-८ वर्षे असतो. शेवट्च्या वर्षी ते अंडी घालतात व नंतर मरतात. असेही म्हणतात की अंडी घालायला ते परत आपल्या जन्म ठिकाणी येतात. कसे येतात यावर रिसर्च चालू आहे. काहींच्या मते ते वासावरून येतात. सालमन च्या अनेक जाती बाजारात दिसतात. आणि फ्रेश डिशेस ही बर्‍याच ठिकाणी मिळत होत्या. पार्सल ची सोय सगळीकडे होती. इथे काही लोकंनी फिशिंग टूर्स ही घेतल्या.

केचिकन मध्ये आम्ही नंतर लंबर जॅक शो बघितला. लाकूड काम करणारे बरेच कसरती, खेळ करून दाखवतात. स्पिरीट साठी बघणार्‍या लोकांना २ ग्रुप्स मध्ये विभागले होते. बरा होता प्रकार. बॅलन्सिंगचा एक प्रकार होता पाण्यात तो मजेशीर होता. इथेच टोटेम पार्क ही बघितले. तिथे जुने जुने टोटेम पोल्स ठेवले आहेत. मृत व्यक्तिच्या स्मृतिसाठी हे बनवत असत. लाकडाच्या उंच खांबावर हाताने कोरलेले माणसांचे चेहेरे आहेत. प्रत्येक पोलची काहीतरी स्टोरी असते. मला इजिप्तच्या ममीज ची आठवण झाली.केचिकन पण छोटे टुमदार गाव आहे. आपल्या हिल स्टेशन सारखे पण झाडी जास्त व स्वच्छता जास्त.

इथेही परत थोडे शॉपिंग झालेच. गरम कपडे व काही भेटी. त्यानंतर बोटीवर परत. संध्याकाळी चॉकलेट बफे होता. इतके चॉकलेट चे प्रकार होते की बघून दमलो. खूप सुंदर डेकोरेशन केले होते. लोकांचे चॉकोलेट खाणे बघायला मजा येत होती. दुपारनंतर समुद्र जरा रफ झाला त्यामुळे मला थॊडा त्रास झाला पण दुसर्‍या दिवशी सगळे ठिक झाले.

आमचा शेवटचा स्टॉप होता व्हिक्टोरिया इथे. हे ब्रिटीश कोलंबिया - कॅनडात येते. संध्याकाळी उअतरलो. हवा एकदम छान होती. तिथले बोटॅनिकल गार्डन बघण्यासारखे आहे पण ते ५ सप्टेंबर नंतर जाणार्‍यांना बघता येत नाही. जाण्यापूर्वी खात्री करून घ्या. आम्ही गावातून फेरी मारली. सगळीकडे मस्त फुले लावली होती. इथली गव्हर्मेंट बिल्डिंग खूप छान आहे. रात्री त्यावर लाइटिंग केले होते तेव्हा अजून छान दिसत होती. रेस्टॉरंट्स युरोपिअन स्टाइल वाटत होती. इथे क्वीन व्हिक्टोरिय़ाचे महत्व आहे त्यामुळे युरोपिअन प्रभाव दिसतो सगळ्या गोष्टीवर. या ठिकाणी अजून जास्त वेळ हवा होता असे नक्की वाटले. रात्री परत येउन पॅकिंग करून बॅगा त्यांच्या ताब्यात देउन टाकल्या. दुसर्‍या दिवशी सकाळी क्रुजला बाय करून एक चक्कर पाइक प्लेसला ( फार्मर मार्केट) मारली व छान आठवणी घेउन घरी परतलो.

परत येताना अलास्काला ’लास्ट फ्रंटीअर’ म्हणतात ते किती बरोबर आहे असे वाटले. या स्टेटला दुसर्‍या अमेरिकन स्टेट ची बॉर्डर नाही. खूप मोठे त्याच्या पुढे अमेरिकेचा काही भाग नाही. निसर्गाचा वरदहस्त आहे. प्रत्येक साइट पिक्चर परफेक्ट वाट्ते. रशिया कडून अगदी नगण्य किमतीला अमेरिकेने जरी ते घेतले तरी त्याच्या नेचरचा अभ्यास करून छान टूरिझम डेव्हलप केला आहे. गोल्ड आणि पेट्रोल तर मिळालेच पण लोकांना या सुंदर साईटस च्या जवळ नेण्याचे जे काम टूरिझम च्या माध्यमातून केले आहे ते फार मोठे आहे.