हॊस बागकामाची..........

हॊस बागकामाची..........

स्प्रिंग आला की मला खूप उत्साह संचारतो. सगळ्या नर्सरीज मला बोलवायला लागतात. हवामानाची लहर संभाळून बागेत माझ्या फेर्‍या वाढतात. गेल्या वर्षीची पेरिनिअल्स परत उगवताना पहाण्यातला आनंद आणि नवे काय लावावे याचा विचार सुरू होतो. भाज्या लावल्या जातात आणि अचानक वाढलेले गवत लक्ष वेधून घेते. मग ते काढताना कंबर मोडते. पण कुठेतरी लहानपणीची बाग आठवत असते. बागेत कुठेही हिंडा, पायाल एक दगड किंवा गवताची काडी लगणार नाही अशी स्वच्छ बाग...

माझ्या लहानपणी माझी आजी कायम बागकाम करत असे. दिवसाचे ३-४ तास तरी तिचे या कामात जात. सुरूवातीला मातीत काम करणे मला आवडत नसे पण हळूहळू पाणी घालणे, आळी साफ करणे अशी कामे आमच्या वाट्याला येउ लागली व त्यातून बहुदा माझी बागकामाची सुरूवात झाली. आजी चा एक आवडता उद्योग म्हणजे उन्हाळ्याच्या सुटीत सगळी नातवंडे जमली की त्यांना बाजूला बसवायची स्वतः मध्ये बसून पेरू, चिकू, आंबे, चिरायची व आम्हाला भरपूर खायला घालायची. आम्ही सगळे त्या खाण्याची वाट बघत असू. यात पक्षांनी टोची मारलेली फळे असत तशीच आढी लावून पिकवलेली फळेही असत. जांभूळ, आवळा, सीताफळ, रामफळ, विविध प्रकारचे आंबे, या सगळ्या चवी घरच्य़ा बागेत मिळायच्या. त्याच बागेत कंपोस्ट खत करतानाही तिला पाहिले आणि झाडांवर कलमे करतानाही. पूर्ण बागेत तिने पाट तयार करून पाणी द्यायची सोय केली होती. चार कोपर्‍यातले चार नळ सोडले की सगळ्या बागेत पाणी खेळत असे. नकळत आपण बघून किती गोष्टी शिकत जातो...तेव्हा कळत नाही.

अमेरिकेत आल्यावर पुन्हा बाग लावायची शक्यता निर्माण झाली. या पूर्वी सॊदी त होत तिथे काही शक्य नव्हते. इथे ज्या भागात बर्फ पडतो तिथे रहाणार्‍या लोकांना जेमेतेम ४-५ महिने बागेची मजा लुटता येते. पण पुरेपुर लुटता येते जणू वर्षाचा बहर ४ महिन्यात पूर्ण करायची त्यांना घाई होते. सुरूवातीला मला झाडांचे प्रकार माहित नव्हते. थंडीत सगळी झाडे मरून जातात व परत स्प्रिंग मध्ये त्यांच्यात चॆतन्य येते हे पाहून फारच मजा वाटायची. सुरूवातीला पेरिनिअल, ऍन्युअल हे झाडांचे प्रकार कळायचे नाहीत. इथले ससे खूप रोपे खातात. हळूहळू ससे तोंड न लावणारी झाडे कुठली हे पण कळ्ले. कमी उन्हात येणारी, जास्त उन्हात येणारी अशी वर्गवारी पण कळली.

इथले बागकाम खूप शिस्तबद्ध आहे. स्प्रिंगच्या आधी छोटया प्लास्टिक कुंड्यात माती व खत घालून रोपे तयार करतात. प्रत्येक कुंडीवर त्याचा प्रकार लिहिलेला असतो. कसे लावायचे, पाणी किती घालायचे एका छोट्या चिट्ठीवर सगळी माहिती असते.जमिनीवर माती घालून त्यावर काळे कापड घालतात (वीड येउ नये म्हणून,) हवे तिथे छेद देउन झाड लावायचे. पाणी त्यामानाने कमी घालायचे. किडे आले तर लगेच त्यावर ऒषधे तयार असतात. मे संपेपर्यंत सगळी झाडे स्थिरस्थावर होतात आणि पुढ्चे ४ महिने केवळ नेत्रोत्सव असतो. आपण जेवढे कष्ट बागेत घेतो त्यापेक्षा किती तरी पटीने त्याची फुलांकडून परतफेड होते. एका बी मधून पुढे छोटे रोप, झाड फुले एवढे सगळे मिळते. (आधी बीज एकले.....). खते, माती बदलणे हे अधून मधून करावे लागते.

झाडे लावताना नेहेमी जाणवते एका बी मध्ये केवढी शक्ती असते. आजीने जी झाडे लावली त्यांनी सगळ्या नातवंडांचे लाड पुरवले. त्यांना भरपूर फळे खायला घातली. इतके छोटे रोप किंवा एखादी बी काही दिवसात किती लोकांच्या उपयोगी पडते. इथे मी जी झाडे लावली ती ४ महिने का होईना भरपूर फुले देतात.

एक गोष्ट मात्र नक्की बाग गवताविना स्वच्छ ठेवणे हे माझ्यापुढे आव्हान असते.......