डिजीटल युग....

डिजीटल युग....

आपण सध्या डिजीटल क्रांती मध्ये आहोत. रोज नवीन डिझाईन्स निघत आहेत. फोन आले, मोबाइल आले त्यात कॅमेरे आले. गाणी ऎकता येतात. खूप गोष्टी साठवता येतात. खाली दिलेली लिंक एका मित्राने पाठवली आहे. फारच इंटरेस्टिंग आहे. अगदी कमी गोष्टी वापरून या मुलाने काय काय साधले आहे...ग्रेट...आणि मुख्य म्हणजे भारतात जाउन त्याचा चांगला उपयोग करायचा त्याचा मानस आहे.

Got this from one of our friend.

Please chk this link. Its really cool.

गेल्या आठ्वड्यातील कोड्याचे उत्तर...

सूर ताल
गेल्या आठ्वड्यातील कोड्याचे उत्तर...




उभे शब्द
१. या रागाची सुरूवात माळवा प्रांतात झाली असे म्हणतात. (४)..... मालकंस
२. साथीच्या सर्व वाद्यात हे वाद्य खूपसे आपल्या आवाजाच्या जवळ वाजते.(३).. सारंगी
३. हा स्वर प्रत्येक रागात असतोच (१)... सा
५. तबल्याचा १० मात्रांचा ताल (४)..झपताल
७. एक राग किंवा मातीचा प्रकार (४)...मुलतानी
८. गाणे शिकताना बहुतेक वेळेला सुरूवातीला हा राग शिकवतात (२)..भूप
९. एक ’सुगंधित’ राग .(३)...मारवा
११. कल्याण थाटाचा एक राग(३)...यमन
१३. हे वाद्य अक्रोड किंवा मेपल च्या लाकडापसून बनवतात (३)..संतूर
१४ तीन वेळा तालाचे सायकल पूर्ण करून समेवर येणे(३).... तिहाई

आडवे शब्द
४. या वाद्यात चक्क पाणी वापरले जाते(५)....जलतरंग
६. या तालाच्या मात्रा विषम आहेत(३)....रूपक
१० ही संभाळणे हे तबलजीचे मोठे काम असते(२)..लय
१२ कर्नाटक शास्त्रीय संगीतात हिचे महत्व कमीच(२)... तान
१३ गाण्याच्या साथीला ही हवीच(४)....संवादिनी
१४ तबल्याचा एक बोल(२)...तिन
१५ मॆफिलीचा शेवट बहुतेक वेळेला या रागाने होतो.(३)...भॆरवी
१६ अंतर्‍याच्या आधी ही येते(३)..अस्थाई

सूर ताल

सूर ताल

गेली २-३ वर्षे म्युझिक सोसायटी मध्ये व्हॉलेंटिअर म्हणून काम करत आहे. २५ हून जास्त कलाकारांचे कार्यक्रम बघितले. बर्‍याच मोठ्या कलाकारांना भेटण्याची संधी मिळाली. वेगवेगळ्या वाद्ये ऎकली. आपोआपच थोड्या गोष्टी शिकले. त्यांनाच एका कोड्यात गुंफलय. बघा सुटतय का? उत्तर पुढील आठवड्यात....




उभे शब्द
१. या रागाची सुरूवात माळवा प्रांतात झाली असे म्हणतात. (४)
२. साथीच्या सर्व वाद्यात हे वाद्य खूपसे आपल्या आवाजाच्या जवळ वाजते.(३)
३. हा स्वर प्रत्येक रागात असतोच (१)
५. तबल्याचा १० मात्रांचा ताल (४)
७. एक राग किंवा मातीचा प्रकार (४)
८. गाणे शिकताना बहुतेक वेळेला सुरूवातीला हा राग शिकवतात (२)
९. एक ’सुगंधित’ राग .(३)
११. कल्याण थाटाचा एक राग(३)
१३. हे वाद्य अक्रोड किंवा मेपल च्या लाकडापसून बनवतात (३)
१४ तीन वेळा तालाचे सायकल पूर्ण करून समेवर येणे(३)

आडवे शब्द
४. या वाद्यात चक्क पाणी वापरले जाते(५)
६. या तालाच्या मात्रा विषम आहेत(३)
१० ही संभाळणे हे तबलजीचे मोठे काम असते(२)
१२ कर्नाटक शास्त्रीय संगीतात हिचे महत्व कमीच(२)
१३ गाण्याच्या साथीला ही हवीच(४)
१४ तबल्याचा एक बोल(२)
१५ मॆफिलीचा शेवट बहुतेक वेळेला या रागाने होतो.(३)
१६ अंतर्‍याच्या आधी ही येते(३)

आमचा तिकीट प्रपंच...

आमचा तिकीट प्रपंच...

अमेरिकेत आल्यावर मराठी मंडळ, इंडिअन असोसिएशन किंवा काही म्युझिक इंटरेस्ट ग्रुप्स इथे आपण एकदा तरी डोकावतोच. हे आपल्या सगळ्याना जवळचे वाटते. अर्थात त्यापासून दूर रहाणारे पण बरेच. आमचा त्यात बर्‍यापॆकी सहभाग असतो. कधी नाटकाच्या निमित्ताने, कधी गाण्याच्या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने तर कधी नुसतेच प्रेक्षक म्हणून. माझा सह्भाग पडद्यामागे असतो. आता कार्यक्रम म्हटला की वर्गणी, हॉल बुकिंग, जेवण, कार्यक्रम ही कामे वेगळ्या वेगळ्या कमिटीत विभागली जातात आणि व्यवस्थित पारही पडतात. या सगळ्यात अजून एक काम असते म्हणजे तिकीट विक्री. आम्ही गेली काही वर्षे दर कार्यक्रमाची तिकीटे तयार करत असू. आता तुम्ही म्हणाल तिकीटे काय - इंटरनेट वर ऑर्डर दिली की रेडिमेड तिकीटे मिळतात किंवा डॉलर शॉप मध्ये टोकन्सचा रोल मिळतो पण नाही.....

साधारण कार्यक्रमाच्या स्वरूपानुसार तिकिटाचे डिझाईन ठरवले जाई. इथे दर वर्षी ३ अंकी नाटक सादर होते. नाटकाच्या विषयानुसार चित्र निवडून आम्ही तिकिटावर वापरत असू. गणपति व संक्रांत यातल्या कार्यक्रमानुसार तिकीटाचे डिझाईन ठरवत असू. सुरूवातीला मराठी फॉन्ट चा प्रॉब्लेम होता. सॉफ्ट्वेअर वापरून त्याची जेपीजी फाईल तयार करून मग ती वापरावी लागे. तिकिटाचा साईज तसा लहान त्यामुळे त्यात सगळे बसवणे हि एक कसरत असे. सर्व डिझाईन तयार झाल्यावर जर त्यात बदल सुचवला तर परत बरेच मागे जाउन बदल करावा लागे. आता युनिकोड मुळे हे काम बरेच सोपे झाले आहे. म्युझिक प्रोग्रॅम्स साठी पण अशीच तिकीटे बनवली आहेत.

१. कार्यक्रमाच्या थीम प्रमाणे डिझाईन व मजकूर ठरवणे
२. मजकूर व डिझाईन छोट्या साइजमध्ये बसवणे (शक्यतो वॅलेट मध्ये तिकीट बसावे). वर्ड, पेंट ब्रश याचा वापर करून शेवटी जेपीजी फाइल बनवणे. डिझाईन फायनल झाल्यावर कनेक्ट करून एक पिक्चर बनवणे.
३. तिकीट नंबर सगळे घालत बसायला नको म्हणून एक एक्सेल शीट तयार करणे. त्यात फ़ॉर्म्युला घालणे. ऑटो नंबर जनरेटर वापरून तिकिट नंबर घालणे सोपे पडते. एका पानावर साधारण १० तिकिटे तयार होतात. याचा फायदा म्हणजे हवी तेवढीच तिकीटे छापता येतात.
४. प्रिंटींग
५. घरीच डॉटेड लाइन करून (परफ़ोरेशन्स) बुकलेट तयार करणे. विथ कव्हर

आता तुम्ही म्हणाल कशाला एवढी कटकट करायची? पण ही ज्याची त्याची हॊस असते. आपल्याला हवा तो लोगो त्यात घालता येतो. आणि हवे ते डिझाईन घालता येते. अर्थात या गोष्टी अगदीच कमी लोकांच्या लक्षात येतात पण....

काही नमुने देत आहे. करून बघा एखादा प्रयोग.........

खरेच गरज आहे का?

खरेच गरज आहे का?

आजकाल सेवाभावी संस्था बर्‍याच वेळेला काही ना काही कारणाने पॆसे जमवत असतात. कधी नॅचरल कलॅमिटीज तर कधी शाळेला मदत तर कधी निराधार मुलांना मदत. आता हे पॆसे जमवताना खूप वेळा लोकांना नाही म्हटले तरी प्रेशर येते. बरे ही मदत प्रत्यक्ष हवी तिथे जाते का नाही हे बर्‍याच वेळेला समजत नाही. विश्वासावर सगळे चालू असते. काही सेवाभावी संस्था आणि स्वयंसेवक यांच्या सहकार्याने हे काम चालू असते. आता आपण शक्य असेल तर दुसर्‍याला मदत करावी हे सगळ्यांनाच वाटते पण ती आपल्याला हवी तिथे करण्याची सोय हवी. सोशल प्रेशर खाली करायला लागू नये. प्रत्येकाने हवे तिथे जाउन मदत केली की करणार्‍यालाही बरे वाटते.

अमेरिकेतून अशी मदत करणार्‍या कॆक संस्था आहेत. बरे भारतातील लोकांशी बोलताना नेहेमी अमेरिका विरोधी सूर जास्त दिसतो. असे असले तरी मदतीची अपेक्षा असतेच. तुमच्याकडे लोकसंख्या कमी म्हणून सगळे शक्य असा एक सूर असतो आणि हे करायलाच पाहिजे असेही बर्‍याच लोकांचे म्हणणे असते. जेव्हा नॅचरल कलॅमिटीज येतात तेव्हा शक्य तेवढी मदत केली पाहिजे पण आता भारतात शाळा, निराधार मुले यांना मदतीची खरंच गरज आहे का? सध्या अन्न, वस्त्र, निवारा या मूलभूत गरजा पुरवण्याची क्षमता मला वाटते आता देशाकडे नक्की आहे.

शहरांपासून जरा दूर गेले की हे प्रॉब्लेम्स दिसतात. शाळा, दवाखाने यांच्या अपुर्‍या सोई...अगदी पुण्याच्या जरा बाहेर गेले की हे चित्र दिसते. आता वेगवेगळे बिजिनेसेस, काही मोठी देवळे , आणि काही ट्रस्टस यांच्याकडे एवढा पॆसा आहे कि तो नक्कीच पुरा पडेल. कमी आहे ती फक्त नियोजनाची. आता नवीन सरकार, नवीन विचाराची माणसे आली आहेत ती हे काम पुढे नेउ शकतील आणि जास्तीत जास्त लोकांच्या मूलभूत गरजा भागवतील असे वाटते. देशाबाहेर राहिले की हे नेहेमी जाणवते अरे आपल्या देशात जर एवढी लोकसंख्या आहे तर तिचा उपयोग करून घ्यायला हवा. बाकी प्रगती होत आहे तर या गोष्टीकडे पण सरकार ने लक्ष दिले पाहिजे. आपल्या कडे पॆसा आहे, धान्य आहे, स्किल आहे. या गोष्टी फक्त व्यवस्थित पणे सगळ्या लोकांपर्यंत पोचायला हव्यात.

आउट इन द ओपन......

अमेरिकेत आल्यावर इथले रहाणे, खाणे याची सवय व्हायला फार वेळ लागला नाही. मुलीची शाळा पण चांगली होती. सॊदी अरेबिया सारख्या ठिकाणाहून येउनही ती पटकन रूळली.( दोन्ही कल्चर मध्ये जमीन अस्मानाचा फरक आहे) मित्र मंडळ, फिरणे, वगॆरे व्यवस्थित चालले होते. एकंदर इथला फ्रीडम बघून छान वाटत होते.

अशात एकदा शाळेत बॉंब ठेवल्याची बातमी आली. शाळेला अशा गोष्टींची सवय असावॊ पण आम्ही फुल टेन्शन मध्ये. त्यांनी व्यवस्थित परिस्थिती हाताळली व एका मुलाला पकडले. नंतर शाळॆमध्ये एखाद्या मुलाने गोळीबार करणे, एखाद्या ऑफिसमध्ये लोकांना ऒलिस ठेवणे अशा बर्‍याच बातम्या वाचनात येत असत. आणि शेवटी एक ऒळ असे... मारेकर्‍याने स्वतःला मारून घेतले. दोन मॊठ्या युनिव्हर्सिटीत हा प्रकार घडला आणि नाहक अनेक निरपराध मुलांचा जीव गेला. इथल्या लोकल मुलांबरोबर अगदी बाहेर देशातून इथे शिकायला आलेली अनेक मुले यात बळी गेली. इथे बंदूक मिळवणे हा फार अवघड प्रकार नसल्याने अशी मुले हे प्रकार करू शकतात.
बरे त्यातून त्याना काही मिळते असेही नाही कारण शेवटी ती स्वतःला पण गोळी घालून घेतात. अर्थात त्यांची मानसिक अवस्था त्याला कारणीभूत असते बर्‍याच वेळेला.

इथल्या शाळेमध्ये मुलांची संपूर्ण माहिती ठेवलेली असते. अगदी लहानपणापासून त्यांचे वेगवेगळ्या प्रकारचे चेकिंग होते. स्किल्स डेव्हलप मेंट, स्पीच डेव्हलपमेंट वगॆरे आणि ठराविक लेव्हल च्या खाली असलेल्या मुलांसाठी वेगळ्या शाळॆची सोय असते याला स्पेशल एड स्कूल्स असे म्हणतात. भारतात मतिमंद, गतिमंद यांच्या शाळा पाहिल्या होत्या. ब्लाइंड स्कूल्स, अपंग मुलांसाठी शाळाही बहितल्या. इथे ज्या मुलांना नेहेमीच्या सूचना समजत नाहीत त्यांना अशा स्पेशल एड शाळेत घालतात. त्यात ऑटिस्टिक मुले असतात, काही बायपोलर असतात ज्यांना मूड स्विंग्ज खूप असतात तर काही स्लो लर्नर असतात. लहान पणी हा फरक तसा खूप धूसर असते. बरीच मुले मेडिसिन वर असतात. ही मुले कधीतरी खूप चिडतात आणि कंट्रोल जातो. त्यांना साभाळण्याचे ट्रेनिंग शिक्षकांना दिलेले असते. ह्या शाळांसाठी सरकार कडून मदत ही होते. त्यांना शक्य तितके नॉर्मल मुलांसारखे ठेवायचा प्रयत्न करतात.

हे सगळे ठराविक वयापर्यंत चालते. त्यानंतर ही मुले स्वतंत्र असतात. ज्यांच्या मागे कुणी काळजी करायला असेल त्यांची काळजी घेतली जाते,, बाकीची मात्र स्वतंत्र रहात असतात. कधी त्यांचे मानसिक संतुलन ढळले की ती चिडतात आणि अशा बातम्या वाचायला मिळतात. अर्थात प्रत्येक घटनेमागे अशीच मुले असतात असे नाही. हे सगळे प्रकार कशाने होतात यावर संशोधन चालू आहे. घटस्फॊट, दारू अशी बरीच कारणे असू शकतात या मेंदूतल्या गडबडीला. नक्की काहीच सांगता येत नाही. भारतात पण अशा प्रकारची मुले असत्तातच ती पण असे काही प्रकार करत असतातच. खून, मारामर्‍या यांच्या बर्‍याच बातम्या येतात. हे सगळे पाहून मला मात्र काही दिवस प्रत्येक मुलाकडे पाहिले की वाटायचे, हा काही मेडिसिन वर तर नसेल, बाय पोलर तर नसेल कारण दिसायला इतर मुलांसारखीच दिसतात. आता हळूहळू सवय झाली आणि आपण काही करू शकत नाही हेही लक्षात आले.

डॉक्टर लोकांना यामागची कारणे शोधण्यात लवकर यश यावे एवढेच आपण म्हणू शकतो.

जादू तुमच्या छोट्यांसाठी.....

लहानपणी आपण खूप वेळा ही जादू केली असेल. परवा कुणालातरी दाखवली आणि तुमच्याशीही शेअर करावीशी वाटली. जी मुले नुकतीच स्पेलिंग शिकली असतील त्यांना शिकवा...खूष होतील.

पत्त्याच्या कॅट मधील एका रंगाची १३ पाने वेगळी काढून खाली दिलेल्या क्रमाने लावा. मग ऒळीने स्पेलिंग प्रमाणे एकाखाली एक पाने घालून १-२-३.....१०-गुलाम,राणी,राजा पर्यंत जा.

3, 8, 7, A, Q, 6, 4, 2, J, K,10, 9, 5

one
two
three
four
five
six
seven
eight
nine
ten
jack
queen
king

वरीलप्रमाणे पाने लावून ढिग हातात धरावा. नंतर ओ एन इ अशी ३ पाने खाली घालावीत व एक्का जमीनीवर ठेवावा. अशा तर्‍हेने सगळी पाने लावावीत.