Thursday, January 7, 2010

स्पिरीट स्पर्धेचे....

स्पिरीट स्पर्धेचे....

गेल्या आठवड्यात आमच्या एका मित्राने शिकागो ला लहान मुलांची गाण्याची स्पर्धा आयोजित केली होतॊ. आजकाल सारेगामापा मुळे मुलांना आणि पालकांना ही कल्पना माहिती आहे. १७ वर्षाच्या मुलांपर्यंत ह्य़ा स्पर्धेत मुलांनी भाग घेतला होता. बिगिनर्सना, नवीन शिकणार्‍यांना प्लॅटफॉर्म मिळावा हा हेतू होता. स्पर्धा असली म्हणजे तुलना होते आणि आपले स्वतःचे गाणे आणि इतरांचे गाणे यातला फरक मुलांना कळतो. इथल्या शाळेत अशी तुलना फार कमी असते. मी जजेस बरोबर गेले होते. माझा सहभाग प्रेक्षक म्हणूनच होता. कुठे मार्क्स चे कॅलक्युलेशन कर, शूटिंग कर अशी डिफॉल्ट कामे होतीच.

एका लायब्ररीच्या हॉल मध्ये ही स्पर्धा झाली. ऑरगनायझर्सना माइक्स लावणे, टेप लावणे, खाण्यापिण्याची सोय करणे अशी बरीच जबाबदारी होती. ही कामे अगदी साधी वाटतात पण त्याच्या मागे बरेच कष्ट असतात.

आजकाल बरीच मुले शास्त्रीय संगीत शिकतात हे पाहून छान वाटले. आपले गाणे इथे परदेशात राहून जपणे सोपे नाही. शाळॆत कानावर सतत इथले म्युझिक पडत असते. भाषा पण इंग्लीश सतत ऎकली बोलली जाते. बहुतेक मुले सभाधीट होती. पूर्वी मी शाळॆत असताना मुले खूप घाबरायची स्टेजवर यायला. आता माइक वगॆरे नीट हॅंडल करतात. एक दोनच मुले घाबरली असतील बाकी बिनधास्त होती. ही एक खूप चांगली गोष्ट वाटली.

प्रत्येकाला आपआपले तबला पेटी ची सोय(साथीची सोय) करायला सांगितली होती. आम्हाला वाटले की सी डी वर म्युझिक रेकॉर्ड करून आणतील. त्या गोष्टी मध्ये इतकी व्हरायटी बघायला मिळाली की बास. दर गाण्याला प्रत्येकाच्या हातात वेगळाच डिव्हाइस दिसायचा. काही लोकांनी कॅरिऒके म्युझिक कॉपी करून आणले होते. काही लोकांनी कॅसेट लावली होती आणि त्यावर म्युझिक लावले होते, शब्द सप्रेस करत होते. कुणी आयपॉड, कुणी लॅपटॉप तर कुणी स्वतःचे म्युझिक रेकॉर्ड करून आणले होते. एक दोघांनॊ लाइव्ह तबला पेटी वापरली. या व्हरायटी मुळे म्युझिक सेट करणार्‍याची चांगलीच परिक्षा होती. कॅरिऒके ट्रॅक्स हे ऒरिजिनल स्केल मध्येच असतात आणि बहुतेक लोकांना इतक्या हाय स्केल मध्ये गाता येत नाही. या निमित्ताने बर्‍याच लोकांच्या हे लक्षात आले असेल आणि पुढ्च्या वेळेस मुलांच्या स्केल मध्ये म्युझिक रेकॉर्ड करतील. आजकाल तसे सॉफ्ट्वेअर निघाले आहे. एकाच सी डी वर म्युझिक असले तर प्ले करायला खूप सोपे जाईल. मुलांच्या स्केलमध्ये तबला पेटी वापरून स्वतःचे कॅरिऒके करणे हे सगळ्यात चांगले. या स्पर्धेच्या निमित्ताने लोकांना याची कल्पना आली असेल. सा रे गा मा मध्ये किती म्युझिशिअन्स व वादक किती प्रॅक्टीस करत असतील याची सगळ्यांना कल्पना आली असेल.

३ राउंडस मध्ये ही स्पर्धा झाली. रिजनल, हिंदी व क्लासिकल बेस्ड गाणी. जजेस नी जजमेट साठी सूर, ताल, भाव, उच्चार व कॉम्प्लेक्सिटी ला महत्व दिले होते. त्यांनीही आधी गाणी ऎकून अभ्यास केला होता. बर्‍याच पालकांनी मुलांच्या आवडीची गाणी सिलेक्ट केली होती. स्पर्धेमध्ये गाणे निवड ही फार महत्वाची असते. अवघड गाणे घेण्यापेक्षा जमेल ते गाणे सिलेक्ट करून खूप प्रॅक्टीस केली तर नक्कीच जास्त मार्क मिळू शकतात. बरीच मुले इथे वाढल्याने काही शब्दांचे उच्चार जमत नव्हते. विशेषतः ’र’ हे अक्षर म्हणणे बर्‍याच मुलांना अवघड पडत होते. या साठी खूप वेळा ते गाणे ऎकले आणि म्हटले तर नक्कीच फायदा होतो.

मुलांनी चांगली तयारी केली होती. गाणी पाठ होती. छोट्या मुलांनी ३-४ तास एका जागी बसून आपल्य़ा राउंड नुसार गाणे सादर करणे हे चांगलेच पेशन्स चे काम होते. याबद्दल त्यांचे कॊतुक. कॉन्फिडन्स पण वाखाणण्यासारखा होता.

एकंदर स्पर्धा छान झाली. प्रत्येकाला भाग घेतल्याबद्द्ल सर्टिफिकेट मिळाले. पहिल्या ३ मुलांना ट्रॉफी मिळाली. हे स्पर्धेचे पहिलेच वर्ष होते. त्यामुळे प्रत्येकाला यातून काहीतरी शिकायला मिळाले. काही लोक नुस्तेच बघायला आले होते. प्रेक्षकांचा फीड बॅक पॉझिटीव्ह होता.आता यापुढे दर वर्षी मुलांची संख्या वाढेल व गाण्यात नक्कीच प्रगती होईल.

आपल्या देशापासून दूर राहून आपले संगीत जोपासण्याचा हा प्रयत्न वेगवेगळ्या प्रकारे लोक इथे करत आहेत त्यांना धन्यवाद.

2 comments:

आनंद पत्रे said...

खरंय, मुलांना स्टेज फिअर नाही जास्त आजकाल.
शास्त्रीय संगीत शिकतात हे ग्रेटच!

MAdhuri said...

हो ना Anand,
भारतात तसे वातावरण असते आणि खूप मुले शिकत असतात. इथे शिकवणारे कमी, त्यातून ड्रायव्हिंग डिस्टन्स आणि हवामान हे दोन्ही बघावे लागते. आजकाल ऑनलाइन पण खूप शिकतात. असा प्लॅटफॉर्म मिळणे महत्वाचे.